Loa nén, loa phóng thanh, loa phát thanh là gì? Tìm hiểu về đặc điểm, cấu tạo của dòng loa này

“Đây là đài tiếng nói Việt Nam, phát thanh từ Hà Nội, Thủ đô nước Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam,…” câu nói hằng quen thuộc được cất lên từ chiếc loa phát thanh cũ kĩ, treo lủng lẳng trên cây cột điện ngoài đầu ngõ vào mỗi sáng sớm đã in sâu vào tiềm thức của mỗi người dân Việt Nam. Tiếp nối các chủ đề đã gửi đến quý vị khán giả từ trước đó, ngày hôm nay, ITC Audio cùng mọi người ôn lại một chút kỉ niệm xưa – loa phát thanh – một kí ức thật đẹp, một biểu tượng văn hoá truyền thống trong mỗi sớm mai của làng quê Việt Nam. Loa phóng thanh là gì, cấu tạo, ứng dụng, nguyên lý hoạt động của dòng loa nén này sẽ được tổng hợp trong bài viết này nhé!

Loa nén là gì?

Trước hết chúng ta sẽ đi tìm hiểu khái quát loa nén là gì nhé. Có thể với nhiều người, khi nhắc đến loa phóng thanh họ đã có những ý niệm mường tượng về hình ảnh của sản phẩm này trong đầu. Nhưng đa số mọi người sẽ không biết dùng từ ngữ nào để nói về chúng.

Loa phóng thanh còn có tên gọi khác như loa phát thanh, loa nén, là dòng loa khuếch đại âm thanh truyền thống, dòng loa này có dạng họng kèn nhằm truyền tải âm thanh đi xa, và âm thanh lan toả trên một không gian rộng lớn.

Loa phát thanh phục vụ đời sống tinh thần nhân dân từ khi các thiết bị vô tuyến truyền hình còn sơ khai nhất cho đến tận bây giờ. Là biểu tượng văn hoá, là nét đẹp truyền thống, là thước đo tinh thần, là hiện vật sống còn cùng nhân dân từ ngày đầu khai sinh ra nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hoà cho đến mãi về sau. Hiện nay chúng ta thường bắt gặp loa nén nhiều nhất trong các hệ thống phát thanh xã, phường, thông báo trong trường học, hay trong các bãi đỗ xe ngoài trời.

Vậy các câu hỏi “loa nén là gì, loa phóng thanh là gì hay loa phát thanh là gì” thì các bạn đã trả lời được chưa!

Nguyên lý hoạt động của loa nén

Biết được loa nén là gì, vậy nguyên lý hoạt động của loa nén ra sao? Tương tự như một số dòng loa khác trên thị trường. Âm thanh từ loa phát thanh được tạo ra bởi sự hoạt động của sóng âm trong không khí, người nghe sẽ nghe thấy âm thanh khi sóng âm này truyền đến tai.

Cụ thể, khi có tín hiệu âm thanh và dòng điện đi vào loa, nam châm sẽ tạo ra một lực từ trường để tác động lên cuộn âm chuyển động. Cuộn âm khi chuyển động sẽ làm cho màng loa rung động và làm thay đổi áp suất âm trong không gian xung quanh. Sự biến đổi áp suất âm thanh này tạo ra âm thanh tương ứng với tín hiệu nhận được ban đầu.

Cấu tạo của loa phát thanh là gì?

Cấu tạo của loa phóng thanh khá đơn giản, chỉ gồm 3 bộ phận chính là củ loa, vành loa và khung treo (tay cầm, giá đỡ).

Củ loa: hay còn được gọi là trình điều khiển loa,củ loa này sẽ tích hợp nhiều linh kiện điện tử bên trong, bao gồm các bộ phận như nam châm, cuộn dây dẫn, côn loa, màng loa, mạng nhện. Đây là các bộ phận cần có để cấu thành một chiếc loa hoàn chỉnh và phát ra âm thanh. Thông thường, củ loa nén luôn được thiết kế với khả năng chống nước và đưa âm thanh đi ra.

Vành loa: vành loa có cấu tạo hình nón họng kèn, là bộ phận bên ngoài bao bọc lấy toàn bộ củ loa và dây dẫn bên trong, chúng vừa có chức năng bảo vệ và nâng các linh kiện bên trong khỏi tác động từ bên ngoài, vừa giúp định hướng âm thanh truyền đi. Vành loa thường được làm bằng kim loại chống gỉ sét hoặc nhựa ABS tổng hợp, có độ cứng cao, khả năng chịu nhiệt, chịu lực và hoạt động bền bỉ ngoài môi trường tự nhiên.

Khung treo: bộ phận này chúng ta có thể quan sát bằng mắt thường, dùng để treo loa lên một vị trí nào đó, chẳng hạn như treo lên cây, treo lên cột điện. Khung treo thường có hình chữ U hoặc là một đường cong nhẹ, được làm bằng kim loại, có độ cứng, chịu lực và nâng đỡ tốt. Chúng được gắn ở đuôi loa và bắt sẵn các ốc vít, rất liện lợi để lắp đặt.

Đặc điểm của loa nén là gì?

Loa phát thanh sở hữu những đặc điểm nổi bật và riêng biệt. Trong đó phải kể đến khả năng phát thanh với tiếng treble cao, không có tiếng bass. Âm thanh được phát ra ở cường độ mạnh, phóng âm đi xa, lên tới 1-2km. Chính vì thế, dòng loa này thường được dùng cho hệ thống phát thanh xã, phường, thông báo cho các khu vực ngoài trời rộng lớn, một số dòng loa phóng thanh còn được dùng để tuyên truyền thủ công các hoạt động đoàn thể, hay cứu hộ cứu hạn trong một một vài trường hợp nào đó.

Các dòng loa phóng thanh được thiết kế chuyên dụng cho không gian ngoài trời, nên nó có khả năng chống nước mạnh mẽ, độ bền cao, tuổi thọ lên tới 12-15 năm, bất kể thời tiết nắng mưa, bão bùng đều không thể làm ảnh hưởng đến chất lượng của loa phát thanh. Và hầu hết, loa phóng thanh hoạt động ngoài trời đều có công suất lớn, đáp ứng mọi nhu cầu truyền tải âm thanh. Những dòng loa phóng thanh cầm tay hay loa phóng thanh mini thì có công suất nhỏ hơn.

Một đặc điểm cũng là ưu điểm ở loa phóng thanh là giá thành rẻ, bất kì ai cũng có thể sở hữu nó. Cũng có những phân khúc giá cao hơn, nhưng người dùng vẫn sẽ ưu tiên lựa chọn thiết bị tầm giá vừa phải, bởi vốn dĩ tuổi thọ của loa nén đã vượt trội hơn hẳn rồi.

Phân loại loa phát thanh

Phân loại loa phóng thanh sẽ có 2 loại chính, là loa phát thanh có biến áp và loa phát thanh không có biến áp. Dưới đây là sự khác biệt của 2 dòng loa này:

Loa nén có biến áp và loa nén không có biến áp có kí hiệu khác biệt. Loa phát thanh có biến áp sẽ được kí hiệu thêm chữ M đằng sau sản phẩm, không có biến áp sẽ không ký hiệu này.

Loa phát thanh có biến áp người dùng có thể dễ dàng điều chỉnh mức công suất lớn, nhỏ theo mong muốn và nhu cầu, nhưng với điều kiện mức công suất này được quy ước theo thông số kỹ thuật của nhà sản xuất. Còn loa không có biến áp thì chỉ sử dụng được với một mức công suất duy nhất.

Chính bởi sự linh hoạt trong khả năng thay đổi công suất sử dụng, loa nén có biến áp dễ dàng được ghép nối với các dòng amply khác nhau, ngược lại với loa phóng thanh không có biến áp khi sử dụng bừa bãi amply và kết nối không đúng quy định sẽ rất dễ bị cháy nổ.

Ngoài ra, trên thị trường hiện nay còn có một số dòng sản phẩm như loa phóng thanh cầm tay, loa phát thanh công suất lớn, loa phát thanh mini, hay phân loại loa nén với các sản phẩm giá rẻ, giá cao,…

Công dụng và ứng dụng của loa phóng thanh là gì?

Với đặc điểm đặc trưng là phóng âm thanh đi xa và chống nước tốt, loa phát thanh thích hợp để sử dụng cho các hệ thống truyền tải âm thanh đi xa, hay thông báo tin tức trong những trường hợp cần lan truyền thông tin rộng rãi. Chúng thường được lắp đặt ở các vị trí trên cao, khá đặc biệt như cột điện, trên cây, mái nhà, bởi ở vị trí này, âm thanh được phóng đi sẽ ít gặp vật cản và dễ dàng phóng đi xa hơn.

Dưới đây là một số ứng dụng chính của loa phát thanh:

• Hệ thống âm thanh thông báo tại khu vực công cộng như phường, xã: sử dụng để phát các chương trình truyền thanh hoặc cung cấp thông tin, thông báo chung đến dân cư trong khu vực.
• Sử dụng cho hệ thống âm thanh trường học, toà nhà, bệnh viện, bãi đỗ xe: loa phóng thanh sở hữu âm thanh mạnh mẽ, rõ ràng ít bị tác động bởi trường âm xung quanh, thậm chí âm thanh của nó còn át đi tiếng ồn ngoài môi trường, truyền tải âm thanh đi xa trong mọi điều kiện.
• Hệ thống âm thanh nhà xưởng: các phân xưởng, xí nghiệp, nhà máy là khu vực có độ ồn lớn, sử dụng loa phát thanh để cung cấp thông tin, thông báo giữa các bộ phận là lựa chọn tối ưu, là giải pháp âm thanh được ưa chuộng nhất cho nhà xưởng. Loa nén sẽ lấn át đi những tiếng ồn từ máy móc trong quá trình sản xuất để kịp thời đưa thông tin tới mọi người trong khu vực.
• Hệ thống âm thanh thông báo khẩn cấp: với đặc điểm là chống chọi được với nhiệt độ cao, không dễ bị cháy nên loa nén là lựa chọn ưu tiên số 1 cho các hệ thống âm thanh thông báo khẩn cấp, các hệ thống báo cháy của toà nhà, sân bay, bến xe, nhà xe hay bất kì một khu vực nào khác.
• Loa phóng thanh phục vụ công tác cổ động trên các sân thi đấu: ở khán đài sân vận động thường được trang bị loa phóng thanh ở mọi góc vừa để cổ vũ tinh thần vận động viên thi đấu, vừa để thuyết minh và bình luận trực tiếp về cuộc thi đang diễn ra.

Có thể đánh giá, loa phóng thanh là thiết bị khá thân thiện và quen thuộc với người dùng, nó có thể xuất hiện ở mọi lúc, mọi nơi, mọi khu vực, phục vụ cho những nhu cầu cơ bản, thiết yếu của con người.

Cách đấu nối loa phát thanh đúng và hiệu quả

Cách đấu nối loa phát thanh hiệu quả nhất là phương pháp đấu nối song song, đảm bảo dây kết nối độc lập đến từng loa. Khi đó, mỗi loa nén trong hệ thống được coi là một cá thể hoạt động độc lập, khi một thiết bị bất kì hỏng hóc sẽ không ảnh hưởng đến những loa còn lại, vẫn đảm bảo khả năng hoạt động ổn định cho toàn hệ thống.

Dưới đây là một số lưu ý nho nhỏ mà ITC Audio gửi tới quý khách hàng để đấu nối loa phát thanh đạt hiệu quả nhất:

• Chọn loa có công suất phù hợp: công suất loa phải phù hợp với không gian và đặc điểm âm thanh trong trường âm, không nên đặt loa phóng thanh công suất lớn ở quá gần người nghe, như thế ảnh hưởng đến thính giác và để lại cảm nhận không tốt về thiết bị.
• Vị trí lắp đặt: loa phát thanh nên được lắp đặt ở những vị trí cao, ít vật cản để âm thanh được truyền đi xa, góc tản âm rộng rãi, hiệu quả phát thanh được tối ưu nhất.
• Khoảng cách giữa các loa: với những hệ thống âm thanh cần trang bị nhiều loa nén, cần tính toán khoảng cách hợp lý giữa các loa để âm thanh không bị chồng chéo và phủ âm đều khắp không gian. Khoảng cách này được tính toán dựa trên thông số kĩ thuật của mỗi loa và đặc điểm không gian hoạt động, người dùng nên cân nhắc tìm đến những đơn vị lắp đặt uy tín để mang lại hiệu quả sử dụng cao nhất.
• Góc hướng âm: điều chỉnh hướng âm của loa phát thanh phù hợp với hướng người nghe.
• Amply cho loa phóng thanh: phải là amply có trở kháng lớn, nhằm truyền tải tín hiệu đi xa mà không hao phí trên đường truyền.
• Tránh khu vực có độ ẩm cao: chống chọi với mọi điều kiện khắc nghiệt của thời tiết, nhưng loa nén tiếp xúc môi trường có độ ẩm không khí cao trong thời gian dài liên tục sẽ ảnh hưởng đến ngoại hình và chất lượng âm thanh của nó.

Có nên sử dụng loa phóng thanh để nghe nhạc hay không?

Như bạn đã biết, dải tần số mà tai người có thể nghe được trong khoảng 20Hz – 20kHz. Trong khi đó, loa phóng thanh công suất lớn hay công suất nhỏ đều thiếu đi dải âm bass, tức là âm thanh mà nó tạo ra bắt đầu từ các dải trung trở lên, chỉ thích hợp để tái tạo giọng nói. Nhưng ngược lại, các bài hát, những giai điệu uyển chuyển, nhịp nhàng với âm sắc hi-mid-low đầy đủ thì âm thanh qua loa nén sẽ không hay, không mượt như âm thanh gốc, chất âm cứng cáp, thiếu đi sự nhấn nhá trong giai điệu, phát nhạc không mang lại hiệu quả cao.

Vậy trước câu hỏi “có nên sử dụng loa phóng thanh để nghe nhạc hay không” thì câu là lời là không nhé.

Trên đây là toàn bộ thông tin về chủ đề loa nén, loa phóng thanh, loa phát thanh là gì cùng với những đặc điểm đặc trưng, công cụng cũng như cách sử dụng thiết bị. Hy vọng nội dung này sẽ giúp cho quý khách hàng có thêm nhiều hiểu biết hơn về lĩnh vực âm thanh và lựa chọn thiết bị phù hợp cho nhu cầu sử dụng hơn.

Và đừng quên, tại website của chúng tôi đang có rất nhiều các chương trình ưu đãi dành riêng cho dòng loa phóng thanh, loa âm trần và cả loa treo tường nữa. Kính mời quý khách hàng trực tiếp tham khảo sản phẩm tại showroom trên con phố Đặng Xuân Bảng – Hà Nội, hoặc gọi đến số hotline trên website để được nhân viên tư vấn cụ thể, chi tiết nhé. Kính chúc quý khách sớm tìm mua được sản phẩm ưng ý.